Modern öncesi Osmanlı dünyası hakkındaki temel kanılardan biri de orada sadece Osmanlı Türkçesinde (ve Arapça/Farsça) elyazmalarının üretildiği şeklindedir. Fakat elbette durum bu kadar basit değildir. Aksine modern öncesi Osmanlı dünyasında da çok sayıda dilde elyazması üretiliyordu. Başka bir ifadeyle Osmanlı elyazması kültürü oldukça renkliydi. Bu çerçevede modern öncesi Osmanlı dünyasında üretilen elyazmalarının dilleri Ermenice’den İbranice’ye, Rumca‘dan Süryanci’ye, Slav dillerinden Kürtçe’ye değişebiliyordu.

Örneğin, aşağıda 17. yüzyıl Anadolu’sunda üretilmiş Ermenice bir elyazmasından iki resmi bulabilirsiniz. Bu eser Hıristiyanlık hakkındadır ve çok sayıda minyatür barındırmaktadır (Tam başlık: Աւետարան, online erişim için buraya tıklamanız yeterli. Osmanlı dünyasında üretilen Ermenice elyazmaları hakkında biraz daha detay için de buraya bakabilirsiniz).

Benzer şekilde aşağıda 17. yüzyılda Bursa yakınlarındaki bir manastırda üretilmiş bir Rumca elyazmasından bir sayfa görüntüsü mevcut (Daha fazla detay için buraya bakabilirsiniz. Yine Osmanlı dünyasında üretilmiş Rumca elyazmaları için de Ulrich Moennig’in şu makalesine bakılabilir).